GIỚI CHUYÊN GIA ĐÃ VÀ ĐANG NỖ LỰC TÌM CÁCH HẠN CHẾ TỐI ĐA CHI PHÍ XÉT NGHIỆM COVID-19
Theo Bộ Y tế giải thích, chi phí xét nghiệm Covid-19 hiện nay bao gồm giá của kit test, vật tư xét nghiệm và chi phí thực hiện xét nghiệm. Theo đó, các chuyên gia cho rằng bước đầu để tiết kiệm chi phí xét nghiệm tổng là hạ giá bộ kit test, thông qua phương án xây dựng cơ chế thị trường cạnh tranh hơn cho mặt hàng này. Cụ thể, ông Nguyễn Quang Đồng – chuyên gia chính sách công nhận định giá bộ test xét nghiệm sẽ biến động theo xu hướng tỷ lệ nghịch với số doanh nghiệp tham gia thị trường ngày một tăng cao. Số liệu thống kê thực tế cho thấy, cùng với việc số lượng doanh nghiệp phân phối bộ test này tăng từ 2 đơn vị (đầu tháng 7) lên 25 đơn vị (cuối tháng 9), giá kit test thời gian qua đã giảm khoảng 30-50%.
Mặc dù vậy, không phải trong mọi trường hợp giá kit test trên thị trường giảm đồng nghĩa với giá xét nghiệm sẽ lập tức giảm theo. Liên quan đến vấn đề này, một số địa phương cho biết họ không nhất thiết chọn thầu kit test loại giá thấp nhất trên thị trường bởi có thể không đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Tiêu biểu tại Quảng Trị, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính (Sở Y tế Quảng Trị) Đào Thị Minh Hồng chia sẻ sau khi sử dụng nhiều loại test của các nhà tài trợ, phần lớn trong số đó bị các đơn vị y tế phản hồi về tỷ lệ độ dương tính giả cao và hư hỏng nhiều. Ngược lại, số kit test do tỉnh đầu tư theo giá thầu 162.750 đồng/chiếc được đánh giá có độ chính xác và an toàn cao hơn hẳn. Dù biết rằng việc mua sắm vật tư y tế giai đoạn này rất nhạy cảm khi phải đảm bảo song song tiết kiệm ngân sách và tính hiệu quả, bà Hồng vẫn ưu tiên quan điểm "tiền nào của nấy". "Chọn mua loại rẻ nhất thì tính chính xác sẽ thấp và rủi ro, dẫn đến việc cách ly và phong toả tốn kém hơn", bà nói
Tuy là một trong những giải pháp được Bộ Y tế cùng nhiều doanh nghiệp cân nhắc đề xuất, một số chuyên gia lại cho rằng bình ổn giá kit test nhanh "không phù hợp". Chủ tịch Hội đồng Thẩm định giá Việt Nam – ông Nguyễn Tiến Thoả liên tục nhấn mạnh quan điểm cần phải duy trì thị trường cạnh tranh lành mạnh trên tinh thần tự do mới có thể giảm được chi phí xét nghiệm. Theo ông phân tích, quy trình bổ sung một mặt hàng nào đó vào danh mục bình ổn giá sẽ mất rất nhiều thời gian thực hiện các thủ tục trình, xin cấp có thẩm quyền xem xét và đưa ra quyết định. Trong khi thực tế, thị trường kit test Covid-19 đã hình thành. Ông Thoả cho rằng vấn đề cốt lõi là cần để thị trường cạnh tranh dưới sự kiểm soát giá của cơ quan quản lý, thay vì thả nổi hay dùng biện pháp đưa mặt hàng này vào diện bình ổn giá. "Đây là lĩnh vực thuộc quản lý của Bộ Y tế, do đó Bộ hoàn toàn có thể kiểm soát giá mặt hàng này thông qua việc thanh tra, kiểm tra để kịp thời ngăn chặn tình trạng lợi dụng tình hình dịch bệnh mà các cơ sở y tế nâng giá bất hợp lý", ông nhận định.
Nếu quá trình thanh tra phát hiện bất kỳ hành vi vi phạm nào, cơ quan chức năng hoàn toàn có thể xử lý theo quy định cấm trong Luật Giá khi lợi dụng tình hình dịch bệnh để nâng giá bất hợp lý. Bên cạnh đó, khi xảy ra tình trạng chênh lệch lớn giữa giá kit test và chi phí xét nghiệm Covid-19, cơ quan quản lý hoàn toàn có thể kiểm soát yếu tố hình thành giá tại các cơ sở y tế có hợp lý hay không. "Việc này thuộc thẩm quyền của Bộ Y tế, Sở Y tế địa phương", ông nhấn mạnh.
Cùng với việc duy trì thị trường cạnh tranh cho kit xét nghiệm, giới chuyên gia cho rằng cần bỏ tư duy xét nghiệm tràn lan. Ông Nguyễn Quang Đồng nhận định tuy mức độ cần thiết của xét nghiệm trong thời điểm này được đặt lên hàng đầu, đặc biệt khi toàn quốc áp dụng chiến lược “sống chung với dịch”, các đơn vị xét nghiệm không nên thực hiện máy móc với tần số quá lớn. Nói cách khác, nhu cầu xét nghiệm giảm sẽ thúc đẩy thị trường sẽ bình ổn hơn về giá.
Trên thực tế, một bộ phận doanh nghiệp phản ánh họ đang phải test quá nhiều. Tiêu biểu, nhiều doanh nghiệp đang tỏ ra hoang mang khi hướng dẫn của Bộ Y tế (ngày 30/09) cho phép miễn xét nghiệm với người lao động đã tiêm đủ liều vaccine. Tuy nhiên chỉ 03 ngày sau đó, văn bản của Bộ này gửi một số địa phương như TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai lại quy định, dù đã tiêm đủ 02 mũi vaccine, người đi từ vùng nguy cơ rất cao đến các vùng có mức độ rủi ro thấp hơn vẫn phải xét nghiệm và tự theo dõi sức khoẻ ở nhà trong vòng 07 ngày. Đại diện một doanh nghiệp cho rằng quy định xét nghiệm khi người lao động đã tiêm đủ liều vaccine là không cần thiết. Không dừng lại ở đó, theo các doanh nghiệp, các địa phương với cách chống dịch khác nhau cũng yêu cầu xét nghiệm dày đặc với lao động đã tiêm vaccine. Có nơi, doanh nghiệp phải xét nghiệm ít nhất 2 lần cho người lao trước khi vào sản xuất và cứ 2 lần xét nghiệm một tuần khi đi vào hoạt động.
Hay trong hướng dẫn gần nhất của Sở Công Thương TP HCM, các shipper vẫn phải tự xét nghiệm và gửi kết quả về công ty với tần suất 03 ngày 01 lần, ngay cả khi các tài xế được phép hoạt động đã tiêm tối thiểu một mũi vaccine. Đại diện Gojek bày tỏ quan điểm cho rằng quy định này thực sự bất hợp lý và bất tiện trong bối cảnh các biện pháp giãn cách đã được nới lỏng, người dân đã được tiêm chủng hoặc người khỏi Covid-19 được ra đường mà không cần kết quả xét nghiệm.
Sau khi hoàn tiện công tác tiêm phủ vaccine mũi hai trên diện rộng và nhiều vùng xanh được tạo lập, các chuyên gia cho rằng cần những thay đổi đáng kể trong tư duy về xét nghiệm, tập trung chủ yếu vào những trường hợp thực sự cần thiết. Điều này không chỉ góp phần giảm thiểu chi phí cho doanh nghiệp, mà còn trợ giá các khoản phí sử dụng trong công tác chống dịch, nếu có phát sinh.
0 Nhận xét