QUYẾT ĐỊNH RÚT QUÂN KHỎI AFGHANISTAN CÓ ĐANG ĐE DOẠ VỊ THẾ CỦA MỸ TRÊN TOÀN CẦU?
Ngày 17/08 vừa qua, ngoại trưởng các nước thành viên thuộc Liên minh châu Âu (EU) vừa tổ chức một cuộc họp khẩn về những “điểm nóng” đáng quan ngại về Afghanistan và thể hiện thái độ chỉ trích rõ ràng nhắm vào Washington. Các nước thành viên đa phần lo ngại việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan sẽ tạo đòn bẩy cho dòng người di cư đổ về biên giới châu Âu và xây dựng nền tảng cho chủ nghĩa khủng bố trỗi dậy ở Trung Á. Cụ thể một số cá nhân có tiếng nói tại các quốc gia thành viên cũng như ngoài liên minh đã bày tỏ thái độ rõ rệt về vấn đề này. Trong khi ông Armin Laschet – kế nhiệm vị trí Thủ tướng của đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo tại Đức coi quyết định của Mỹ là "thất bại lớn nhất của NATO kể từ khi thành lập", thì ông Artis Pabriks – Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Latvia khẳng định hành động này sẽ gián tiếp gây ra những cuộc hỗn loạn khó kiểm soát. Cùng ý kiến với các quốc gia nói trên, Ngoại trưởng Vương Nghị (Trung Quốc) bày tỏ sự quan ngại khi cho rằng quyết định của Mỹ sẽ nhanh chóng cho thấy "tác động tiêu cực nghiêm trọng", thể hiện Mỹ không có khả năng áp dụng mô hình quản trị của mình sang một quốc gia có văn hóa và lịch sử khác biệt.
Đứng trước hàng loạt ý kiến trái chiều về quyết định rút quân khỏi Afghanistan, Tổng thống Mỹ Joe Biden bảo vệ quan điểm thông qua khẳng định Mỹ cần thoát khỏi những vũng lầy tốn kém trong thời đại cạnh tranh giữa các cường quốc. Ông Biden nhận định: "Những đối thủ cạnh tranh chiến lược thực sự của chúng ta, Trung Quốc và Nga, sẽ không mong muốn gì hơn là Mỹ tiếp tục đầu tư hàng tỷ USD, nguồn lực và sự chú ý vào nỗ lực ổn định Afghanistan không hồi kết". Tuy nhiên, chính quyền Mỹ hiển nhiên vẫn phải đối diện với hàng loạt câu hỏi về quyết định rút quân trong thời điểm tình hình chiến sự khá nhạy cảm cũng như phụ nữ và trẻ em gái tại Afghanistan đang đối mặt với nguy cơ không được bảo vệ, bởi Tổng thống Biden lâu nay vẫn truyền đi thông điệp rằng chính sách đối ngoại của Mỹ đặt ủng hộ nhân quyền và hỗ trợ đồng minh lên hàng đầu. Song song với đó,
Theo bình luận viên John Hudson và Missy Ryan từ Washington Post, quyết định rút quân của chính quyền Biden đã dấy lên làn sóng nghi ngại về vị thế vững chắc của Mỹ. Thế giới đang quan ngại về việc quyết định này có báo hiệu một nước Mỹ đang dần suy yếu cũng như Washington mất đi khả năng dẫn dắt trên trường quốc tế hay không? Hay đây chỉ đơn giản là quyết định sáng suốt sau khi Mỹ xem xét lại những lợi ích và thiệt hại mà mình phải đối mặt, từ đó hình thành nền tảng tốt hơn khi ứng phó với những thách thức mới. Mặt khác làm rõ với các đồng minh và đối thủ về những mục tiêu mà Mỹ sẵn sàng và không sẵn sàng sử dụng nguồn lực của mình.
"Một trong những thực tế dễ dàng nhận ra trong hai thập kỷ qua đó là việc thúc đẩy nhân quyền thông qua can thiệp quân sự là cực kỳ khó khăn", Stephen Pomper – Giám đốc chính sách tại Nhóm Khủng hoảng Quốc tế nhận định bình luận. Để minh chứng cho quan điểm của mình, Pomper dẫn chứng chiến dịch can thiệp quân sự của Mỹ và các đồng minh châu Âu vào Libya diễn ra năm 2011. Thay vì thực hiện mục tiêu ban đầu là bảo vệ dân thường Libya trước các cuộc "tàn sát" của nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi, kết quả cuối cùng mà chiến dịch này mang lại lại là tình trạng hỗn loạn và bạo lực kéo dài suốt một thập kỷ. Điều này cũng ứng nghiệm với chính Afghanistan khi Mỹ đã không thể đảm bảo một nền hòa bình lâu dài.
Các đại diện của Taliban trong cuộc họp ngày 17/08 tại Kabul. Ảnh minh hoạ
Ngày 17/08 vừa qua, đại đa số cường quốc trên thế giới bắt đầu chấp nhận thực tế rằng Taliban sẽ nắm quyền ở Afghanistan khi thủ lĩnh của nhóm Abdul Ghani Baradar quay trở lại đất nước. Tại một cuộc họp báo ở Kabul, các lãnh đạo Taliban đã phát đi thông điệp hòa giải, trong đó bảo đảm sẽ không có bất kỳ hành vi phân biệt đối xử với phụ nữ hay kiểm soát truyền thông nào, cũng như khẳng định rằng bất kỳ ai từng cộng tác với chính quyền trước đây và các lực lượng đồng minh đều sẽ được "ân xá". Tuy nhiên, thông điệp này vẫn đặt ra nhiều nghi ngờ
0 Nhận xét