THEO ĐÁNH GIÁ CỦA GIỚI CHUYÊN GIA, TIÊM CHỦNG CHẬM HOÀN TOÀN CÓ NGUY CƠ LÀM SUY YẾU NỀN KINH TẾ
Theo dự báo của Economist Intelligence Unit (EIU) – một doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Economist chuyên cung cấp các dịch vụ dự đoán và cố vấn kinh tế thông qua nghiên cứu số liệu thực tại, nếu đến năm 2022 các quốc gia vẫn chưa đảm bảo tối thiểu 60% dân số được tiêm vaccine Covid-19, nền kinh tế toàn cầu trong giai đoạn 2022 - 2025 hoàn toàn có khả năng đối mặt với khoản thiệt hại lên tới 2.300 tỷ USD và thiệt hại đa phần sẽ tập trung tấn công các nền kinh tế mới nổi. Bà Agathe Demarais – Giám đốc dự báo toàn cầu của EIU nhận định rằng tối thiểu hai phần ba số thiệt hại dự đoán này sẽ do các nước mới nổi gánh chịu và điều này sẽ gián tiếp kìm hãm khả năng và tốc độ phát triển cũng như bắt kịp nền kinh tế chung toàn cầu của các quốc gia này. Nói cách khác, khả năng phục hồi sau đại dịch tại các nước có nền kinh tế yếu kém sẽ chậm hơn, chưa kể đến trường hợp phải áp dụng lại các biện pháp hạn chế bắt buộc do tỷ lệ tiêm chủng chưa đảm bảo yêu cầu an toàn. Về mặt tuyệt đối, châu Á được dự đoán là "châu lục chịu ảnh hưởng nặng nề nhất", với thiệt hại dự kiến vào khoảng 1.700 tỷ USD, hay 1,3% GDP dự báo của khu vực. Trong khi đó các quốc gia châu Phi cận Sahara sẽ mất khoảng 3% GDP dự báo, mức cao nhất tính theo tỷ lệ phần trăm.
EIU thừa nhận con số là không nhỏ nhưng đây chỉ là ước tính ban đầu và chỉ mới nắm bắt được một phần các cơ hội kinh tế bị bỏ lỡ, đặc biệt là trong dài hạn. Các tác động của đại dịch đối với ngành giáo dục cũng được bỏ qua trong dự báo này. Các quốc gia giàu có hơn đã và đang chuyển hướng sang dạy học trực tuyến ngay khi áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội và phong toả, nhưng nhiều quốc gia đang phát triển không thể áp dụng rộng rãi phương thức đó.
Ngoài ra, có thể nhận thấy sự chênh lệch rõ rệt và đáng quan ngại trong tỷ lệ tiêm chủng giữa các quốc gia hiện nay. Cụ thể, trong khi các nước nghèo đang tụt lại phía sau trong cuộc đua tiêm chủng, thậm chí người dân tại nhiều khu vực chưa hề được tiêm chủng thì các quốc gia có nền kinh tế phát triển vững mạnh lại đang vượt xa về tỷ lệ này, tiến tới bổ sung mũi tiêm tăng cường và mở cửa lại nền kinh tế. Theo thống kê của Our World in Data đến ngày 23/08, khoảng 5 tỷ liều vaccine đã được sử dụng trên toàn cầu, nhưng chỉ có 15,02 triệu liều trong số đó – một con số rất nhỏ - là ở các nước thu nhập thấp.
Báo cáo của EIU đưa ra quan điểm rằng sự bất bình đẳng về vaccine bắt nguồn từ sự thiếu hụt năng lực và nguyên liệu sản xuất trên toàn cầu, cùng với những khó khăn về hậu cần trong việc vận chuyển và lưu trữ vaccine cũng như tâm lý do dự tiêm chủng trong chính người dân và đôi khi là cả chính phủ. Thực tế một bộ phận không nhỏ quốc gia đang phát triển với năng lực tài chính chưa thực sự vững vàng cũng không có khả năng đáp ứng nhu cầu vaccine trong nước và phải tìm nguồn tài trợ từ các nước giàu hơn. Nhưng các sáng kiến toàn cầu đã không hoàn toàn thành công trong việc cung cấp vaccine cho những người đang cần, tiêu biểu như sáng kiến Covax – sáng kiến được WHO tài trợ nhằm đưa vaccine đến các nền kinh tế mới nổi. "Covax mới chỉ đạt được kỳ vọng khiêm tốn", bà Demarais nhận định. So với mục tiêu ban đầu là cung cấp khoảng 2 tỷ liều vaccine trong năm 2021, kết quả đạt được đến nay mới chỉ dừng lại ở con số 217 triệu liều.
Hà Linh
0 Nhận xét