LÙM XÙM QUANH CÂU CHUYỆN CỦA NỮ NHÂN VIÊN TẠI ALIBABA ĐÃ MỞ RA NHỮNG MẶT TỐI GÂY CHẤN ĐỘNG VỀ “VĂN HOÁ” ÉP RƯỢU TẠI QUỐC GIA NÀY
Câu chuyện nữ nhân viên thuộc Alibaba – tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc cáo buộc người quản lý cưỡng hiếp khi cô say xỉn sau một đêm bị ép uống rượu tiếp đãi khách hàng vào ngày 27/7 đã dấy lên làn sóng phẫn nộ toàn cầu đối với “văn hoá ép rượu” phổ biến tại Trung Quốc và những hệ luỵ kéo theo. Không chỉ dừng lại ở đó, nữ nhân viên này trước đó cũng bị khách hàng sàm sỡ trong buổi tiệc. Tuy người quản lý đã bị sa thải và Giám đốc điều hành của Alibaba chính thức lên tiếng thể hiện thái độ phản đối nặng nề với “thói ép rượu xấu xí” này, sự việc vẫn một lần nữa làm sống dậy phong trào #MeToo tại Trung Quốc. Bê bối Alibaba đã khiến sự chú ý đổ dồn về cách mọi người coi việc uống rượu như một hình thức gắn kết. Ông Jason li – Chuyên gia pháp lý Thượng Hải khẳng định uống rượu đã trở thành một phần của "văn hóa 996" (làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 06 ngày một tuần) hay "làm hết sức, chơi hết mình" của phần lớn công ty Trung Quốc. Ông Li thừa nhận rằng việc sử dụng đồ uống có cồn gắn kết mọi người hiệu quả hơn hết, thúc đẩy hiệu quả công việc và đó cũng là cách nhận biết bản chất con người bởi đa phần đều nói những điều họ thực sự suy nghĩ khi uống rượu bia; bên cạnh đó, việc uống nhiều hay ít phụ thuộc chủ yếu vào môi trường và tính chất công việc của mỗi người. Đồng quan điểm với Li, cô Zhu Zimei, nhân viên bán hàng tại một công ty công nghệ thông tin (Bắc Kinh), khẳng định uống rượu bia có thể là yếu tố hiệu quả trong môi trường làm việc. "Tôi thường uống khi đi chơi với bạn bè, đôi khi với đồng nghiệp hoặc vì lý do công việc và hiếm khi uống rượu với gia đình”.
Theo số liệu thống kê trong những thập kỷ gần đây, độ tuổi trung bình của người uống rượu bia ở Trung Quốc có xu hướng giảm và thái độ của những người trẻ tuổi, đặc biệt là phụ nữ trẻ, đối với rượu bia đã thay đổi đáng kể. Ông Ye Pengpeng – nhà nghiên cứu tại Trung tâm Quốc gia về Kiểm soát, Phòng ngừa Bệnh mãn tính và Không lây nhiễm nhận định trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người trẻ và nhiều phụ nữ hút thuốc, xuất phát từ địa vị xã hội của phụ nữ đang được nâng cao và nhiều người trong số họ tham gia vào các hoạt động xã hội hơn.
Mặc dù ý thức về tự do cá nhân và quyền lực trong giới trẻ ở Trung Quốc đang thay đổi theo xu hướng hiện đại và hội nhập, quan điểm cấm kỵ của xã hội xoay quanh việc phụ nữ uống rượu bia vẫn còn tồn tại, đặc biệt trong tư tưởng của những người thuộc thế hệ trước. Cô Zhu Zimei đồng ý rằng ở Trung Quốc vẫn tồn tại những định kiến về giới và văn hóa xung quanh phụ nữ và rượu bia. Cô thừa nhận: "Cha mẹ tôi không muốn tôi uống rượu với những người bên ngoài dù tôi cũng không còn nhỏ. Họ tin rằng con gái làm vậy là rất nguy hiểm". Bản thân Zhu cũng cho biết cô hạn chế uống rượu đến mức tối đa và chỉ làm vậy khi đi xã giao hoặc trong những trường hợp phục vụ cho công việc. Việc tránh uống rượu ở mức độ này đôi khi có thể ảnh hưởng đến các khía cạnh khác của cuộc sống xã hội và nghề nghiệp. Tuy nhiên, cô khẳng định rất khó để hạn chế uống rượu bia do áp lực từ bạn bè và bản thân cô cũng thích uống rượu bia.
"Với cá nhân tôi, uống rượu bia giúp tôi thư giãn, giảm căng thẳng và trút bỏ cảm xúc. Bởi vì chúng tôi thường uống vào buổi tối và bản thân tôi sẽ cảm thấy vui hơn khi uống nhiều hơn, rất khó để dừng lại.", Zhu nói. Chuyên gia pháp lý Li cũng cho rằng văn hóa uống rượu ở Trung Quốc có sự thay đổi đáng kể giữa các thế hệ khi những người trẻ tuổi Trung Quốc có xu hướng coi việc uống rượu bia là một phần của xã giao và công việc.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2019 trên tạp chí y khoa Lancet cho thấy mức tiêu thụ rượu bia của Trung Quốc đã tăng tới 70% trong giai đoạn 1990-2017. Năm 2018, nghiên cứu cụ thể về Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu Liên quan đến Rượu trên tạp chí Lancet cho thấy Trung Quốc là quốc gia đứng đầu thế giới về số ca tử vong liên quan đến rượu, với 59.000 ca tử vong do rượu ở phụ nữ và 650.000 ca tử vong ở nam giới. Thêm vào đó, dù chịu ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid-19, nghiên cứu năm 2020 cho thấy mặc dù lượng rượu tiêu thụ tổng thể giảm nhẹ trong thời kỳ Covid-19, hành vi rủi ro như uống rượu say xỉn, đặc biệt là ở nam giới có xu hướng gia tăng.
Giáo sư Xu Gelin thuộc Đại học Nam Kinh cho biết nguyên nhân và động lực chính trong sự thay đổi của hành vi xã hội liên quan đến rượu là sự chuyển đổi kinh tế của Trung Quốc trong 40 năm qua. Nói một cách cụ thể, hai yếu tố này tác động đến nhanh theo hướng tỷ lệ nghịch, trong đó khi nền kinh tế tồi tệ, việc sử dụng đồ uống có cồn sẽ giảm xuống, và ngược lại mức độ sử dụng sẽ tăng lên khi khi kinh tế phát triển. Theo đó, trong suốt thời kỳ tăng trưởng kinh tế, người tiêu dùng Trung Quốc ngày nay đã cho thấy sức mua hàng đối với các sản phẩm rượu bia là rất lớn, mặc dù cộng đồng y tế và khoa học ngày càng nhận thức được hậu quả do uống rượu và mối quan hệ của nó với hành vi nguy hiểm. Minh chứng cho thực tế này, một nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng đến sức khỏe đã cho thấy mối liên quan giữa rượu và ung thư, khi Trung Quốc đứng đầu danh sách các quốc gia có nhiều trường hợp ung thư liên quan đến rượu nhất.
Hà Linh
0 Nhận xét